وضعیت تولید و انتشار کتاب های علوم اجتماعی در ایران براساس الگوهای علم سنجی

نویسندگان

غلامرضا ذاکر صالحی

استادیار مؤسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی

چکیده

علوم اجتماعی در ایران با استناد به میزان کمی انتشارات به کم کاری و عدم هماهنگی با جریان پرشتاب تولید و انتشار علم متهم شده است. مسئله اصلی نوشتار حاضر این است که این اتهام با توجه به داده های عینی و بی طرفانه تا چه حد متوجه علوم اجتماعی در ایران است؟ با توجه به ادبیات جامعه شناسی علم، انتشار از سویی ذخیره انواع سرمایه را غنی می کند و از سوی دیگر ابزاری برای منازعه رقابتی در میدان علم و اثبات شایستگی علمی است، این فرآیند بخش مهمی از نظام پاداش دهی در اجتماع های علمی و اسباب تعامل علمی دانشمندان و معرف هنجار اجتماع گرایی است. از همه مهم تر میزان کمی و کیفی انتشارات علمی نشان دهنده رشد علم در هر زمینه و شاخه از علوم بشری است. به لحاظ این که علم یک اندام واره زنده است و «زندگی علم» شباهت های بسیاری با زندگی طبیعی دارد، نظریه «زیست بوم شناختی علم» می تواند استعاره ها و مفاهیم قوی برای توضیح رشد علم را در اختیار محققان قرار دهد. مقاله حاضر با بهره گیری از این رویکرد و با استفاده از روش «علم سنجی» تلاش می کند تحولات تولید علم در قلمرو علوم اجتماعی را در دهه 1378ـ88 بازشناسی کند. یافته های این مطالعه نشان می دهد، الگوی اصلی تولید علم در قلمرو علوم اجتماعی در کشور ما «تولید کتاب» بوده است. در این عرصه در دهه اخیر، 80 درصد تولید علم به علومانسانی و 9/14 درصد به علوم اجتماعی اختصاص داشته است. از نظر کمی، در میزان تولید علم، علوم اجتماعی در رتبه سوم پس از ادبیات و دین قرار دارد. این مسئله بیان گر «اصل تنوع» در زیست بوم علم است به این معنا که نحوه تولید و زیست بوم علوم اجتماعی براساس الگوی کتاب است نه مقاله isi. هرچند در برخی رشته ها مانند شیمی این الگو متفاوت است. از سویی یافته ها نشان داد در دهه مورد مطالعه رشد کمی تولیدات علوم اجتماعی با رشد کمی سایر رشته ها همزاد و همراه است. این مسئله نیز پدیده «هم تطوری» را در زیست بوم علم بازنمایی می کند. سایر یافته ها با توجه به مؤلفه هایی چون ترجمه ای یا تألیفی بودن، میزان تهرانی یا شهرستانی بودن علوم اجتماعی، زنانه یا مردانه بودن علوم اجتماعی، تولید چاپ اول و تجدید چاپ و سایر شاخص های کمی انتشار مانند تیراژ و صفحه و... وضعیت موجود و سیر تحول دهه اخیر را نشان می دهند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

وضعیت تولید و انتشار کتاب‌هاى علوم اجتماعى در ایران براساس الگوهاى علم‌سنجى

علوم اجتماعى در ایران با استناد به میزان کمى انتشارات به کم‌کارى و عدم هماهنگى با جریان پرشتاب تولید و انتشار علم متهم شده است. مسئله اصلى نوشتار حاضر این است که این اتهام با توجه به داده‌هاى عینى و بى‌طرفانه تا چه حد متوجه علوم اجتماعى در ایران است؟ با توجه به ادبیات جامعه‌شناسى علم، انتشار از سویى ذخیره انواع سرمایه را غنى مى‌کند و از سوى دیگر ابزارى براى منازعه رقابتى در میدان علم و اثبات ش...

متن کامل

وضعیت برونداد علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان براساس شاخصهای علم سنجی تا پایان سال 2011 میلادی

چکیده زمینه و هدف: امروزه «تعداد مقالات علمی نمایه شده در بانکهای اطلاعاتی معتبر و بین‌المللی» جزو مهم‌ترین شاخص‌های تولید علم در سطح جهان است. موسسه اطلاعات علمی (ISI) اطلاعات اغلب مجلات معتبر بین المللی را نمایه می‌کند. این نوشتار درصدد است تا با استفاده از داده‌های استخراج شده از پایگاه اطلاعاتی استنادی مذکور، وضعیت برونداد علمی محققین دانشگاه علوم پزشکی کردستان را تا پایان سال 2011 میلادی ...

متن کامل

تولید علمی ایران در آینه علم سنجی

مقاله حاضر، با استفاده از آمارهای پایگاه مؤسسه اطلاعات علمی به بررسی و تجزیه و تحلیل وضعیت تولیدات علمی پژوهشگران ایران طی سالهای 2000 تا 2009 با استفاده از پرداخته است. اطلاعات و (ISI) شاخص‌های علم‌سنجی پایگاه مؤسسه اطلاعات علمی یافته‌های پژوهش حاضر نشان می‌دهد که پژوهشگران ایرانی طی دوره ده‌ ساله مورد بررسی، ،SCIE در مجموع 65091 تولید علمی داشته‌اند که از این تعداد 63928 عنوان در بخش نمایه شد...

متن کامل

بررسی بروندادهای علمی حوزه های کتاب سنجی، علم سنجی و اطلاع سنجی در نمایه استنادی علوم اجتماعی به منظور یافتن تمایزات و تشابهات بین این سه حوزه

در این مقاله با استفاده از تحلیل محتوا و تحلیل عوامل متون حوزه‌های کتاب‌سنجی، علم‌سنجی و اطلاع‌سنجی، تفاوتها و شباهتهای کتاب‌سنجی، علم‌سنجی و اطلاع‌سنجی شناسایی شده است. برای این منظور، از نمایه استنادی علوم اجتماعی طی سالهای 1973 تا 2009 استفاده شد. در پی تحلیل، به ترتیب 8، 5 و 6 عامل برای حوزه‌های کتاب‌سنجی، علم‌سنجی و اطلاع‌‌سنجی استخراج گردید. تفاوت مطالب خاص، به مواردی مربوط است که...

متن کامل

مقایسه تأثیر وضعیت طاق باز و دمر بر وضعیت تنفسی نوزادان نارس مبتلا به سندرم دیسترس تنفسی حاد تحت درمان با پروتکل Insure

کچ ی هد پ ی ش مز ی هن ه و فد : ساسا د مردنس رد نامرد ي سفنت سرتس ي ظنت نادازون داح ي سکا لدابت م ي و نژ د ي سکا ي د هدوب نبرک تسا طسوت هک کبس اـه ي ناـمرد ي فلتخم ي هلمجزا لکتورپ INSURE ماجنا م ي دوش ا اذل . ي هعلاطم ن فدهاب اقم ي هس عضو ي ت اه ي ندب ي عضو رب رمد و زاب قاط ي سفنت ت ي هـب لاتـبم سراـن نادازون ردنس د م ي سفنت سرتس ي لکتورپ اب نامرد تحت داح INSURE ماجنا درگ ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
جامعه شناسی ایران

جلد ۱۱، شماره ۳، صفحات ۵۶-۷۷

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023